Kısmi Süreli İş Sözleşmesi Nedir? 5 Önemli Özelliği

Colorful gradient

Kanun hükümleriyle belirlenen sınırlar dahilinde kalan iş sözleşmeleri, tarafların ihtiyaçları doğrultusunda düzenlenir. Bu noktada iş sözleşmeleri çalışma süresi ve biçimlerine göre tam süreli ve kısmi süreli iş sözleşmesi olmak üzere iki kategoride incelenebilir. Günümüzde tam süreli çalışmanın yanı sıra kısmi süreli işlere de büyük oranda talep olduğu görülmektedir.  Kısmi süreli iş sözleşmesi nedir, sorusunu yanıtlayarak 5 önemli özelliğine yer verdiğimiz yazımızı okumaya devam edebilirsiniz. 

Kısmi Süreli İş Sözleşmesi Nedir?

Kısmi süreli iş sözleşmesi, İş Kanunu’nun 13. maddesinde; işçinin normal haftalık çalışma süresinin, tam süreli iş sözleşmesiyle çalışan emsal işçiye göre büyük oranda daha az olması durumunda düzenlenen iş sözleşmesi kısmi süreli iş sözleşmesidir, şeklinde tanımlanmıştır. İş Kanununa ilişkin Çalışma Süreleri Yönetmeliğinin 6. maddesinde ise; iş yerinde tam süreli iş sözleşmesi ile gerçekleştirilen çalışmanın üçte ikisi oranına kadar yapılan çalışmanın kısmi süreli çalışma olduğu belirtilmiştir.

Belirtilen kanunda, kısmi süreli çalışmalarda kanuni çalışma süresi değil, iş yerinin tam süreli işçisinin bağlı olduğu çalışma süresi temel alınmaktadır. İş Kanununa göre tam süreli işçilerin çalışma süresi haftada en çok 45 saat, günlük ise en çok 11 saattir. Haftalık çalışma süresinin 45 saat olarak belirlendiği bir iş yerinde işçinin normal haftalık çalışma süresi, tam süreli çalışan işçiye göre önemli ölçüde az belirlenmiş olmalıdır ibaresi yönetmeliğe göre sınırı da “üçte ikisi oranına kadar” ifadesiyle somutlaştırılmıştır.

Kısmi Süreli İş Sözleşmesi Nasıl Yapılır?

İşçinin belirlenen haftalık çalışma süresinin, tam süreli iş sözleşmesiyle çalışan emsal işçiye göre büyük oranda daha az belirlenmesi durumunda düzenlenen sözleşme kısmi süreli iş sözleşmesi olarak karşımıza çıkar. 

Kısmi süreli iş sözleşmesi belirli ya da belirsiz süreli olarak yapılabilir. İşveren ve sigortalı arasında kısmi süreli hizmet akdinin yazılı olarak yapılmış olması şartıyla, sigortalının ay içindeki prim ödeme gün sayısı, ay içindeki toplam çalışma saati süresi olan 7,5 saate bölünmesiyle, sigortalı için bildirilmesi gereken prim ödeme gün sayısı hesaplanır. Bu şekilde yapılacak hesaplamalarda 7,5 saatin altındaki çalışmalar 1 güne tamamlanır.

Kısmi Süreli İş Sözleşmesinin 5 Önemli Özelliği

Kısmi çalışma günümüzde en sık tercih edilen çalışma tiplerinden biridir. Kısmi süreli çalışanlar için yapılan kısmi süreli iş sözleşmesinin 5 önemli özelliğini şu şekilde sıralamak mümkündür;

  • İş Kanununa İlişkin Çalışma Süreleri Yönetmeliği’nin 6. Maddesi itibariyle normal çalışmanın üçte ikisi oranına kadar yapılan çalışma kısmi süreli çalışmadır.
  • Kısmi Süreli Part-time çalışan işçilerin de kıdem tazminatı hakkı olduğu Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 11.04.2012 tarihli 2012/9-277 esas ve 2012/303 karar sayılı, Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 27.09.2000 tarihli ve 2000/8184 esas ve 2000/12733 karar sayılı kararı ile kabul edilmiştir.
  • İşyerinde çalışan işçilerin, niteliklerine uygun açık yer bulunduğunda kısmi süreli çalışmadan tam süreliye veya tam süreliden kısmi süreliye geçirilme istekleri işverence dikkate alınır.
  • Kanuna göre kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışan işçi tam süreli emsal işçiye göre farklı bir işleme tabi tutulamaz. Kısmi süreli çalışan işçinin ücret ve paraya ilişkin bölünebilir hakları, tam süreli emsal işçiye göre çalıştığı süreye orantılı olacak şekilde ödenir.
  • Kısmi süreli çalışmaya başlayan ve kısmi süreli iş sözleşmesi imzalanmış olan işçinin tam zamanlı çalışmaya başlaması durumunda yerine işe alınan işçinin iş sözleşmesi kendiliğinden sona erer. Bu haktan faydalanmak veya tam zamanlı çalışmaya geri dönmek isteyen işçi işverene bunu en az bir ay önce yazılı olarak bildirir.